6 Kasım 2011 Pazar

Bayramlık : Saygıdeğer Homo Sapiens Sapiens

İnsanlar paleolitik dönemden beri, yani nerdeyse M.Ö.400.000'den beri, inandıkları belli güçler uğruna kurban ritüeli gerçekleştiriyor. Bir canlının kanının akıtılmasıyla, inandıkları varlıkla bir çeşit anlaşma yapmış olduklarına inanıyorlardı en başlarda tabi.
Musevilerin kutsal kitabı Tanah'a (Hristiyanların Eski Ahit dedikleri İncil kısmı) göre, İbrahim'in (Avraam) eşi Sara'dan bir çocuğu olmuyordu ve İbrahim Sara'dan bir çocuğu olması durumunda bunu Tanrı'ya Kurban olarak adadı. Tanrı, "İshak'ı, sevdiğin biricik oğlunu al, Moriya bölgesine git" dedi, "Orada sana göstereceğim bir dağda oğlunu yakmalık sunu olarak sun.", 8-9-10-11-12-13: İbrahim, "Oğlum, yakmalık sunu için kuzuyu Tanrı kendisi sağlayacak" dedi. İkisi birlikte yürümeye devam ettiler. Tanrı'nın kendisine belirttiği yere varınca İbrahim bir sunak yaptı, üzerine odun dizdi. Oğlu İshak'ı bağlayıp sunaktaki odunların üzerine yatırdı. Onu boğazlamak için uzanıp bıçağı aldı.Ama RAB'bin meleği göklerden, "İbrahim, İbrahim!" diye seslendi. İbrahim, "İşte buradayım!" diye karşılık verdi. Melek, "Çocuğa dokunma" dedi, "Ona hiçbir şey yapma. Şimdi Tanrı'dan korktuğunu anladım, biricik oğlunu benden esirgemedin." İbrahim çevresine bakınca, boynuzları sık çalılara takılmış bir koç gördü. Gidip koçu getirdi. Oğlunun yerine onu yakmalık sunu olarak sundu." deniyor. İslamiyet'e göreyse, İbrahim Peygamber çocuğu olmaması nedeni ile Allah'a yalvarır, dua eder. Kendisinin ve eşinin yaşlı olduğu bir zamanda mucizevi bir şekilde oğlu olur. Çocuk biraz büyüdüğünde, İbrahim Peygamber rüyasında onu kurban etmesi gerektiğini görür. Oğluna "Yavrum, ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım, ne dersin?” dedi. O da, “Babacığım, emrolunduğun şeyi yap. İnşallah beni sabredenlerden bulacaksın” der. Peygamberlerin rüyaları normal insanların rüyalarından farklı olduğundan bu bir emir olarak kabul edilmiş ve İbrahim peygamber oğlunu kurban etmeye götürmüştür. Ancak Allah'ın emriyle bıçak çocuğu kesmez. Bu esnada Cebrail kucağında bir koç ile gelir. (Kaynağımız Vikipedi)
Kurban sözcüğü, "Korban" olarak İbranice'de yakınlaşmak demekmiş. Arapça'da ise "Kurb" kökü yakınlık anlamındaymış. (Bunları da National Geographic'in bu ayki sayısının "Kurban : Trajediden Kutsala" makalesinden öğreniyoruz.) Yani İslamiyet'e göre asıl amaç, yılda bir kere de olsa sosyal bir davranış gerçekleştirip, hem tanıdıklarımızla akrabalarımızla bir araya gelip güzel bir yiyecek ihtiyacımızı karşılamak hem de fakirlere, yiyecek bulamayanlara gereken ilgiyi göstermiş olmak.
Bu 2010'daki manzara
Ama her ne hikmetse her sene bu amacın gerçekleştirilmesi konusunda insanlar gittikçe daha saçma davranışlarda bulunmaya devam ediyorlar. Her yol belediyeler özellikle düzgünce temizce hallolsun bu iş diye özel kesim yerleri vs.ayarlıyor, insanlar da özellikle tutup ortalıkta kesmeye, biçmeye, ateş yakmaya devam ediyorlar. Evet ateş. Bildiğiniz, sitelerin koca koca apartmanların ortasında boş buldukları herhangi bir toprak parçasına (ve kesinlikle kendilerine ait olmayan) kurulup, işkence ederek hayvanları kesiyor, açıkta kanları saça saça parçalayıp, naylon torbaların üzerine yayıyorlar etlerini. Ardından da teyzeler, çocuklar toplaşıyor ve ateş yakıveriyorlar hemen oracıkta. Tüketmeye uğraşıyorlar etleri. Her yer kokuyor, her yer kan içinde. Öğlene kadar manzara buyken, öğleden sonra aynı toprak parçasına köpekler ve kuşlar üşüşüyor. Ve bu, her sene böyle devam ediyor.
Bu da 2011'deki manzara (hiçbir şey değişmemiş, hatta artmış halde)
Yeni bir yüzyıla girseniz de, ceplerinize dünyanın en uzak köşesiyle haberleşebildiğiniz bilgisayarları da soksanız, kafanız, mantığınız aynı. İnsanoğlu Homo habilis'ten uğraşıp, gelişip Homo sapiens sapiens'e doğru yol katetti ama 120 bin yıldır o sapiens'ten bir "insan" olmayı beceremedi. Karşı çıkıyorlar ya resmen gelişmeye, kafalarını geliştirmeye. İnanılır gibi  değil. Neolitik devrimde hangi aşamaya geçmişlerse aynen o aşamada kalmakta ve dahası o yaşam biçimini, apartmanlarına, bilgisayarlı döşeli ortamlarına taşımakta da ısrar ediyorlar.
Ne diyeyim, sonuçta bayram bu. Hepimizin bayramı mübarek olsun.
Ve değişiklik olsun madem, Çaykovski'nin en güzellerinden Fındıkkıran'ın bir bölümüyle bayramın keyfini çıkarmaya çalışalım :

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

So many books, so little time

Mesela.  En son yazdığımda Pazar akşamıydı. Annemleri yolcu etmiştim sabahında. Pazartesi işe gittim, o hafta için planım her gün sabah ilk ...