Charles Dickens'tan "Bir Noel Ezgisi"

kaynak: hermes kitap

Anlatmak için zamanı tutturamadım ama okumak için tutturmuştum. Aralık ayının sonuna yakın aldım ben elime Charles Dickens'ın "A Christmas Carol"ını. Türkçe'ye Bir Noel Ezgisi ya da Bir Noel Şarkısı gibi çeşitli şekillerde çevrilmiş kitap. Ben kütüphanedeki eski mi eski bir Oda Yayınları basımını okudum.
Bu, noel zamanlarından hani hep gruplar noele özel singlelar çıkarırlar şarkılar falan yaparlar oralarda, işte bu işin ilk başlatanı gibi birşey olmuş Dickens bu kitabı yazarak. 1843'te yayınlanan kitap için "novella" terimini kullanıyorlar. Novella - bana hep pembe dizi demekmiş gibi gelir nedense kelimeden herhalde - kısa bir hikayeden daha uzun ama tam anlamıyla bir roman kadar da olmayan yazıma verilen isim. Kitap da zaten kısacık, ince mi ince. Öyle oturup hemen bir iki saat içinde genişçe, acele etmeden okuyun sonra da gülümseyin diye yazılmış gibi.

The Pierpont Morgan Library, New York. MA 97.

kaynak: Southern Methodist University

Öyle gibi de, Dickens hakikaten hoşuma gitmeye başladı onu da demeden edemeyeceğim. Geçenlerde denemek için ilk Dickens'ımı elime almıştım; Büyük Umutlar'ı. Ve neredeyse aşık oluyordum o cümlelere, o anlatıma. Bir Noel Ezgisi de bunun üstüne güzel şeyler eklemiş oldu. Dickens okumak için 25-26 sene neden beklemişim hala kendime kızıyorum.

Bir Noel Ezgisi ile Dickens, Ebenezer Scrooge aracılığıyla o eski noellerin ruhunu insanlara yeniden anımsatmaya, anlatmaya çalışıyor esasında. Bu da böyle hani nerede o eski bayramlar ütülü mendiller alınan harçlıklar diye söylenmemize benziyor ama demek ki insanoğlu her yerde aynı. Dickens'ın kitabı yazdığı dönem İngiltere'nin Viktoryen Dönemi'nin başlarına denk geliyor, yazıldığı ortamı ve ruh halini bunu düşünerek değerlendirmek gerek. George Dönemi'nin bitişi, 1832 Reformu ve refahın yükselmeye başlayacağı Viktoryen Dönem'in bir araya geldiği yıllar bunlar.

Çok çok kötü ve aksi bir ihtiyar olan Scrooge'a Noel arifesinde dünün, bugünün ve geleceğin ruhları-hayaletleri tek tek Noel'le, insanlıkla ilgili şeyler gösteriyorlar ve kitap boyunca biz de adım adım her bir ruhla birlikte Scrooge'un eriyen buzuna, geri gelen insanlığına tanık oluyoruz. Onunla birlikte bizim de içimize ışık doluyor; Dickens bir noel şarkısı söylüyor belki ama o da bir bayram, bize göre düşünürsek. Aileyle bir araya gelinen, ihtiyacı olanlara yardım edilen, paylaşılan bir günü yılın. Ha noel ha ramazan bayramı kurban bayramı, insan olmanın ruhu her yerde aynı.

"and it was always said of him, that he knew how to keep Christmas well, if any man alive possessed that knowledge. May that be truly said of us, and all of us!"

Burada - link - kitabı ilk basımından John Leech'in resimleriyle birlikte okuyabilirsiniz orijinal dilinde.
Şurada - openlibrary - sayfalarını kendiniz çevirebilirsiniz.